20 milyar dolar TL’ye döndü

Türk Lirası’nın cazibesini artırmak ve dolarizyonu azaltmak için, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 20 Aralık 2021’deki kabine toplantısının akabinde yaptığı açıklama ile hayata geçirilen Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat Hesapları’nın büyüklüğü yarım trilyon liraya yaklaştı. Türkiye İktisat Modeli ile kademeli olarak hayata geçirilen Türk lirası (TL) kur muhafazalı mevduat ve katılma fonu hesaplarında 60 günde 193 milyar lirası Hazine ve Maliye Bakanlığı, 260 milyar lirası Merkez Bankası dayanaklı olmak üzere toplam 453 milyar lira bakiyeye ulaşıldı.

DÖVİZDEN DÖNÜŞÜN HİSSESİ % 57.3

Döviz tevdiat hesaplarından Türk Lirası’na dönüşte 72 milyar lirası gerçek kişi, 188 milyar lirası hukuksal kişi hesapları olmak üzere toplamda 260 milyar liralık bakiye oluştu. Bu tablo yaklaşık 20 milyar dolarlık bir döviz hesabının TL’ye çevrildiği manasına geliyor. Dövizden dönüşümün kur muhafazalı hesaplardaki hissesi ise yüzde 57 düzeyinde gerçekleşti. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati 11 Şubat’ta yaptığı açıklamada, birinci periyotta dövizden döşümün oranının yüzde 10 civarında olduğunu, daha sonra bunun yüzde 49’a çıktığını belirterek, döviz bozdurma oranının yüzde 55-60’a çıkarılmasını hedeflediklerini tabir etmişti.

24 BİN ŞİRKET SİSTEME KATILDI

733 bini gerçek ve 24 bini hükmî kişi olmak üzere kur muhafazalı mevduat ve katılma fonu hesapları toplamda 757 bin müşteri sayısına ulaştı. Başlangıçta yalnızca ferdî yatırımcılar için düzenlenen kur muhafazalı mevduatta, hukukî şahısların iştiraki 11 Ocak prestijiyle yürürlüğe girdi. Stopaj oranının sıfırlanması ve ve muhakkak kaidelerde bu mevduatların kredilere teminat olarak sayılmasına ait teşvikler, şirketlerin sisteme ilgisi artırdı.

6 AY TERCİH EDİLDİ

TL muhafazalı hesaplarda yüklü olarak gerçek bireyler 3 aylık vadeyi seçti. Bu vadedeki hesaplar, 224 milyar lira ile toplam hesap bakiyesinin yüzde 50’sini oluşturdu. Hukuksal şahısların yüklü vade tercihi ise 6 ay oldu. Bunların bakiyesi 176 milyar lira ile toplamın yüzde 39’una karşılık geldi.

YUVAM’IN KAPSAMI GENİŞLETİLDİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB), Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve İştirak Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğ’inde yapılan değişiklikler, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan değişiklikler kapsamında, YUVAM hesaplarının kapsamı genişletildi. Yurtdışında yerleşik vatandaşların sermayedar olduğu, yasal yerleşim yeri yurtdışında olan ve nitelikleri Merkez Bankası’nca tespit edilen şirketlerin de YUVAM hesabı açabilmesinin önü açıldı. Bildiride, daha evvel dolar, euro ve sterlin olarak sınırlanan, dönüşümü yapılacak döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden iştirak fonlarında da kapsam genişletildi. Farklı döviz cinslerinden geçiş de mümkün kılındı. Bildiriye eklenen unsur ile Merkez Bankası, bankanın YUVAM hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkili oldu.

OKTAY ÖZDABAKOĞLU