3/2/2022 tarihinde TBMM Genel Şurası’nda kabul edilen 7354 Nolu Öğretmenlik Meslek Kanunu ile Öğretmenlik mesleği, aday öğretmenlik periyodundan sonra “öğretmen”, “uzman öğretmen” ve “başöğretmen” olmak üzere üç meslek basamağına ayrılacak.
3/2/2022 tarihinde TBMM Genel Konseyi’nde kabul edilen 7354 Nolu Öğretmenlik Meslek Kanunu için
23 Soruda Öğretmenlerin Uzman Öğretmenlik Ve Başöğretmenlik Sürecinin Nasıl İşleyeceğini Cevaplamaya Çalıştık, İşte Sorular Ve Yanıtları;
1- KANUN NE VAKİT YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
TBMM Genel Şurası’nda kabul edilen 7354 Nolu Öğretmenlik Meslek Kanunu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayının akabinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olacak.
2-MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINCA YÖNETMELİK YAYIMLANACAK MI?
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun 6. unsuru 8. fıkrasındaki kararlara nazaran; Öğretmenlik Meslek Kanununun uygulanması ile ilgili örneğin uzman öğretmenlik süreçleri, eğitimlerin içerikleri üzere kanunda belirtilmeyen lakin alanda uygulanırken dikkat edilecek hususları içeren bir yönetmelik Ulusal Eğitim Bakanlığınca yayımlanacak.
3-ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ HANGİ MESLEK BASAMAKLARINA AYRILACAK?
Öğretmenlik mesleği; aday öğretmenlik periyodundan sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç meslek basamağına ayrılır.
4-ÖĞRETMEN UNVANINDAN NE VAKİT YARARLANILACAK?
Öğretmen unvanından, bu misyona atanmanın atamaya yetkili amir tarafından onaylandığı tarihten itibaren yararlanılır.
5-UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMEN UNVANINDAN NE VAKİT YARARLANILACAK?
Uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanından ise uzman öğretmen/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılır.
6-ALANI DEĞİŞTİRİLEN ÖĞRETMENLER UNVANLARDAN YARARLANMAYA DEVAM EDEBİLECEKLER Mİ?
Uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanını kazandıktan sonra alan değiştiren ya da ilgili düzenlemelerle alanı kaldırılan yahut alanının ismi değiştirilen öğretmenler kazandıkları unvanları kullanmaya devam eder.
7-UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLERİN TAZMİNATLARI NE KADAR OLACAK?
Öğretmenlik Meslek Kanununun 8. hususu ile Devlet Memurları Kanunu’nda yapılan değişiklikle uzman öğretmen ve başöğretmen unvanını haiz olanların, eğitim ve öğretim tazminatında güzelleştirme yapılmıştır. Uzman öğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı yüzde 20’den yüzde 60’a, başöğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı ise yüzde 40’tan yüzde 120’ye yükseltilmiştir.
8-HALEN MEVCUT UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLER BU TAZMİNATLARDAN NE VAKİT FAYDALANACAK?
Yeniden Öğretmenlik Meslek Kanununun süreksiz 1.maddesi ile Kanun Resmi gazetede yayımlandığı tarihte halihazırdaki 83.350 uzman öğretmen ve 100 başöğretmen bu tazminat düzenlemesinden yararlanacak. Muhtemelen Şubat 15 maaşı buna nazaran hesaplanacaktır.
9-UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLERE BİR DERECE VERİLECEK Mİ?
Uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanı alanlara her unvan için başka farklı olmak üzere bir derece verilir.
10-HALEN MEVCUT UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLERE BİR DERECE NE VAKİT VERİLECEK?
Yeniden Öğretmenlik Meslek Kanununun süreksiz 1.maddesi ile Kanun Resmi gazetede yayımlandığı tarihte Halihazırdaki 83.350 uzman öğretmen ve 100 başöğretmen bir derece düzenlenmesinden yararlanacak. Muhtemelen Şubat 15 maaşı buna nazaran hesaplanacaktır.
11-UZMAN ÖĞRETMENLİK EĞİTİM PROGRAMI OLACAK MI?
Öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan; a) Mesleksel gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programı düzenlenecek.
12-BAŞÖĞRETMENLİK EĞİTİM PROGRAMI OLACAK MI?
Uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleksel gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programı düzenlenecek.
13-UZMAN ÖĞRETMENLİĞE KİMLER BAŞVURABİLİR?
Öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan; a) Mesleksel gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan,
b) Mesleksel gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen taban çalışmaları tamamlamış olan,
c) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan,
öğretmenler uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı imtihana müracaatta bulunabilir.
MEB’de 600 bine yakın 10 yılını doldurmuş öğretmen misyon yapıyor. Bu öğretmenlerin tamamı Bakanlığın düzenleyeceği eğitimlere ve akabinde yapılacak uzmanlık imtihanına girme hakkı elde edecek.
14-BAŞÖĞRETMENLİĞE KİMLER BAŞVURABİLİR?
Uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleksel gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan ve mesleksel gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılan yazılı imtihana müracaatta bulunabilir.
Halihazırdaki 83.350 uzman öğretmen de 10 yılını doldurduklarından başöğretmenlik için aday adayı olmuş olacak.
15-HANGİ MÜHLETLER ÖĞRETMENLİK MÜDDETİNİN HESABINDA DİKKATE ALINACAK?
Aday öğretmenlik, eğitim kurumu yöneticiliği ve kontratlı öğretmenlikte geçen müddetler öğretmenlik mühletinin hesabında dikkate alınacak.
16-HANGİ ÖĞRETMENLER UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLİK İMTİHANINDAN BAŞARILI SAYILACAK?
Uzman öğretmen/başöğretmen unvanı için yapılan yazılı imtihanda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılacak. Yazılı imtihanda başarılı olanlara uzman/başöğretmen sertifikası verilecek.
17-UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLİK İMTİHAN MEVZULARI NE OLACAK?
180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programı ve 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programı eğitimi içeriğinden yapılacak.
18-UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLİK İMTİHANINI HANGİ KURUM YAPACAK?
Uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik için imtihanları MEB tarafından yapılacak.
19-HANGİ ÖĞRETMENLER UZMAN ÖĞRETMENLİK İMTİHANINDAN MUAF OLACAK?
Alan sınırlaması olmadan tezli ya da tezsiz yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar (sınava girme koşulu 10 yıl öğretmenlik mühleti olduğu için öğretmenlikte 10 yılı doldurmaları halinde), uzman öğretmen unvanı için öngörülen yazılı imtihandan muaf tutulacak.
“Uzman öğretmenlik imtihanından tezsiz yüksek lisans yapanlar muaf olur mu?” araştırmamız için
20-HANGİ ÖĞRETMENLER BAŞÖĞRETMENLİK İMTİHANINDAN MUAF OLACAK?
Alan sınırlaması olmadan Doktora eğitimini tamamlayanlar, başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı imtihandan muaf tutulacak. Şu an doktora eğitimini tamamlayan ve uzman öğretmen olmayan öğretmenlerin durumu ise net değildir. Bu durumun yönetmelikte açığa kavuşturulması gerekmektedir.
21-KADEME İLERLEMESİNİN DURDURULMASI CEZASI ALANLAR UZMAN ÖĞRETMEN/BAŞÖĞRETMENLİĞE NE VAKİT BAŞVURABİLECEK?
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanlar, cezaları özlük belgesinden silindikten sonra uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanı için müracaatta bulunabilir.
22-ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARINDAKİ ÖĞRETMENLER DE UZMAN VE BAŞÖĞRETMEN UNVANLARINA SAHİP OLABİLECEK Mİ?
Kanun kapsamında oluşturulan mesleksel kariyer unvanlarından özel öğretim kurumlarında misyon alan öğretmenler de yararlanabilecek. Kıdem yılı koşulunu taşıyan, eğitim programlarını tamamlayan ve imtihanda başarılı olan öğretmenler, uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanlarına sahip olabilecek.
23-YÖNETMELİKTE AÇIĞA KAVUŞTURULMASI GEREKEN KONULAR NELERDİR?
1- Yüksek lisans ile doktora yapan öğretmenlerin mesleksel gelişim eğitimlerinden geçtikten sonra mı? uzman öğretmenlik/başöğretmenliğe hak kazanıp kazanmayacaklarının yönetmelikte açığa kavuşturulması gerekmektedir.
2- Şu an doktora eğitimini tamamlayan ve uzman öğretmen olmayan öğretmenlerde 10 yıl uzman öğretmen olma kuralı aranması durumu net değildir. Bu durumun yönetmelikte açığa kavuşturulması gerekmektedir. Elhasıl halihazırda doktora mezunu bir öğretmen evvel uzman olup 10 yıl çalıştıktan sonra mı başöğretmen olacak? sorusu ile uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanı için mecburî beklenmesi gereken müddet ve lisansüstü eğitim ortasındaki münasebetin yönetmelikte açıkça cevaplanması gerekmektedir.
3- Ulusal Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans eğitimi yapanlara ek hizmet puanı vermediğinden hareketle bu durumda olanların uzman öğretmenlik imtihanından muaf olup olmayacağının yönetmelikte açığa kavuşturulması gerekmektedir.
4- Kamuda öbür unvanlarda çalışıp öğretmenliğe geçenlerin evvelki hizmetlerinin, askerlikteki hizmet müddetlerinin, tiplerine nazaran belirtilmek üzere farklı ayrı aylıksız müsaade müddetlerinin uzman öğretmenlik/başöğretmenliğe temel hizmet müddetinden sayılıp sayılmayacağının yönetmelikte açığa kavuşturulması gerekmektedir.
5- Sendikal müsaade çerçevesinde aylıksız izinde olanların yahut öbür müsaade tiplerinde aylıksız izinde olanların uzman öğretmenlik/başöğretmenlik imtihanlarına katılıp katılamayacaklarının yönetmelikte açığa kavuşturulması gerekmektedir.
Not: Sayın okuyucularımız sizlerde bu araştırmamız altına yapacağınız yorumlarla kanun kararlarında yanıt bulunmayan konuları ve uygulamada tereddüte düşülebilecek bahisleri belirterek katkı sağlayabilirseniz. Okuyucularımız tarafından tespit edilen huşular haber metni içerisine eklenecektir.
İşte meslekle ilgili Öğretmenlik Meslek Kanunu kararları;
Emel
HUSUS 1- (1) Bu Kanunun maksadı, eğitim ve öğretim hizmetlerini yürütmekle misyonlu öğretmenlerin atamaları ve mesleksel gelişimleri ile meslek basamaklarında ilerlemelerini düzenlemektir.
Öğretmenlik
UNSUR 3- (4) Öğretmenlik mesleği; aday öğretmenlik periyodundan sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç meslek basamağına ayrılır.
Öğretmenlik meslek basamakları
HUSUS 6- (1) Aday öğretmenlik dahil öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan;
a) Mesleksel gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan,
b) Mesleksel gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen minimum çalışmaları tamamlamış olan,
c) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan,
öğretmenler uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı imtihana müracaatta bulunabilir. Uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı imtihanda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı imtihanda başarılı olanlara uzman öğretmen sertifikası düzenlenir.
(2) Uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleksel gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan ve mesleksel gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılan yazılı imtihana müracaatta bulunabilir. Yazılı imtihanda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı imtihanda başarılı olanlara başöğretmen sertifikası düzenlenir.
(3) Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar uzman öğretmen unvanı için öngörülen, doktora eğitimini tamamlayanlar ise başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı imtihandan muaf tutulur.
(4) Eğitim Kurumu yöneticiliği ve kontratlı öğretmenlikte geçen mühletler öğretmenlik müddetinin hesabında dikkate alınır.
(5) Öğretmen unvanından, bu misyona atanmanın atamaya yetkili amir tarafından onaylandığı tarihten, uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanından ise uzman öğretmen/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılır. Uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanını kazandıktan sonra alan değiştiren ya da ilgili düzenlemelerle alanı kaldırılan yahut alanının ismi değiştirilen öğretmenler kazandıkları unvanları kullanmaya devam eder.
(6) Uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanı alanlara her unvan için başka farklı olmak üzere bir derece verilir.
(7) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanlar, cezaları özlük belgesinden silindikten sonra uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanı için müracaatta bulunabilir.
(8) Öğretmenlik mesleği meslek basamaklarında ilerlemeye ait yöntem ve temeller yönetmelikle düzenlenir.
UNSUR 8- (1) 657 sayılı Kanunun 152 nci hususunun “II- Tazminatlar” kısmının “B – Eğitim, Öğretim Tazminatı” kısmında yer alan “% 40’ına” ibaresi “% 120’sine” formunda, “% 20’sine” ibaresi “% 60’ına” halinde değiştirilmiştir.
Uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanına sahip olanlar
SÜREKSİZ UNSUR 1- (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte uzman öğretmen yahut başöğretmen unvanına sahip olanlar, bu Kanunun sağladığı haklardan yararlanır.
Ahmet KANDEMİR