Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın 2021’de en çok kredi verdiği ülke 2 milyar Euro ile Türkiye olurken, profesörler Dani Rodrik ve Daron Acemoğlu’ndan tenkit geldi.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Türkiye’deki yatırımını 2021’de 2 milyar euro ile rekor düzeye yükseltirken, husus yurt dışında tenkitleri de beraberinde getirdi.
İngiliz Financial Times gazetesinde dün Laura Pitel ve Sam Fleming imzasıyla yayımlanan “EBRD hala özgürlüğü mü finanse ediyor?” başlıklı yazıda, demokrasi yanlısı unsurlarına karşın EBRD’nin yılda 10 milyar Euro’yu bulan kredilerinin değerli kısmının otoriter başkanlara sahip ülkelere gittiği belirtildi.
Yatırım şartlarının elverişsizliğine, enflasyonun artışına, muhalefet partilerinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın artan otoriterliği ve istikrarsız iktisat siyasetleri konusundaki ihtarlarına karşın EBRD Lideri Odile Renaud-Basso’nun geçen yıl Erdoğan’ı sarayında ziyaret ettiğini ve ziyaretin birkaç hafta sonrasında Türkiye’ye yüzlerce milyon Euro’luk yeni kredi açtığını belirten FT, 2021’de Türkiye’nin EBRD’den en fazla kredi alan ülke olduğuna işaret etti.
EBRD’nin Türkiye, Mısır, Belarus ve Kazakistan üzere anti-demokratik ve otoriter gerileme yaşanan ülkelerde faaliyet gösterdiği belirtilen yazıda, EBRD’nin ya kuruluş mutabakatındaki demokrasi yanlısı ilkeyi kaldırması ya da faaliyet alanlarını yine değerlendirmesi gerektiği tarafında tenkitler olduğu aktarıldı.
RODRIK: DEMOKRASİ UNSURUYLA UYUMSUZLUK VAR
EBRD’nin mevcut kredi pratiklerinin, yalnızca gerçek demokrasiye sahip ülkelerle çalışma unsuruyla ağır formda uyumsuz olduğunu belirten Harvard Üniversitesi’nden Dani Rodrik, çok uluslu kredi kurumlarının açık siyasi kriterlere sahip olup olmaması gerektiği konusunun tartışılması gerektiğini söyledi.
EBRD’nin demokrasiye açık bir bağlılıkla kurulduğunu ekleyen Rodrik, “EBRD’nin 1. unsur yokmuş üzere hareket etmesi için çok az münasebet var” dedi.
ACEMOĞLU: ÜLKEDEKİ DURUMDAN SORUMLULAR
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MİT) öğretim üyesi Prof. Dr. Daron Acemoğlu, yalnızca EBRD değil öteki kamu mülkiyetindeki bankaların da ülkesindeki durumdan biraz sorumlu olduğunu lisana getirdi.
“Türkiye’nin kurumları tehlikeli bir noktaya geldi, bunun bir nedeni de berbat makroekonomik siyasetlerin, ülkeye on yıldan fazla bir müddettir akan dış fonlarla destekleniyor olması” diyen Acemoğlu “Bence EBRD, IMF ve Dünya Bankası başta olmak üzere dünyadaki tüm finans kurumları, otoriter önderlere ne vakit ve nasıl borç verecekleri konusunda çok daha sıkı standartlara sahip olmalı.” sözlerini kullandı.
TÜRKİYE’YE 14 YILDA 15 MİLYAR EURO KREDİ
EBRD’nin 2008’den bu yana Türkiye’ye sağladığı kredilerin 15 milyar Euro’ya ulaştığı ve EBRD’nin bir numaralı kredi alıcısı haline geldiği aktarılan yazıda, yeşil finansman ve bayanların dahil edilmesini önceliğiyle güç, tarım, altyapı ve bankacılık bölümlerine kredi verdiği belirtildi.
EBRD ise, bankanın finansmanın yüzde 85’inden fazlasının özel bölüme, yüzde 55’inin ise sürdürülebilirliği destekleyen projelere ayrıldığı belirtiyor.
Banka, Türkiye’deki mevcut 7,2 milyar Euro’luk kredi stoğunun yüzde 90’ının özel bölümde olduğunu kaydediyor.