Koronavirüsle gayrette sağlıklı uykunun kıymeti büyük. Uzmanlar, hastalığı ağır geçirenlerde hafıza zayıflığı, akciğer lekeleri üzere izler bırakan Kovid-19’un uyku apnesinini de tetiklediğini söylüyor. Şiddetli bir horlamayla kendini göstererek, uykuda nefesin bir müddetliğine kesilmesine yol açan uyku apnesi sağlıklı bir beşerde bile soluğun kesilmesine neden olurken, Kovid-19’a yakalanan hastalarda ritim bozuklukları, kalp damar tıkanıklığı ve felç üzere kalıcı hasar bırakıyor. Kovid-19 öncesi uyku apnesi riski taşıyanlarda ise Kovid-19 sonrası hastalığın görülme riskinin epey yüksek olduğu belirtiliyor.
KALICI TESİRLERİNDEN BİRİSİ
- Uyku apnesi olan şahısların, diyabet, şeker, teneffüs yolu, akciğer ve böbrek hastalığı taşıdığını belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, “Kovid-19’un uzun periyot olarak bir sürü yan tesiri var. Bunlardan birisi de uyku apnesi sendromu. Kovid-19 tedavisi sırasında ya da sonrasında oluşan tesirlere bağlı bir hastalık. Uyku apnesi sendromu şekere, hareketsizliğe bağlı meydana gelir. Risk artar. Kiloyu ve hareketsizliği arttırır. Ritim bozukluğu üzere birçok hastalığa neden olur. Uyku apnesinin Kovid-19 sonrası önemli bir halde değerlendirilip gelişmesini önlemeye çalışmak ve tesirlerini azaltmak gerekiyor” dedi.
KALP YORULUYOR
Uyku apnesinin kalbi yorduğuna dikkat çeken Akkoyunlu, “Normalde biz nefes alıp verirken soluk aldığımız hava ağzımızdan burnumuza girip, yutağımızdan geçerek dokunduğumuz adem elmasından itibaren ciğerlerimize geliyor. Adem elmasına kadar olan bölge sert bir doku değil. Sonrasında olan yutak, ağız ve burun bölgesi yalnızca kaslarla döşenmiş üstünde bağ dokusunun olduğu yumuşak bir katman. Ayaktayken eza yok. Uyuduktan sonra o bölgede sorun varsa ya da rastgele bir bölgede dokusal bozukluk bulunuyorsa uykunun derinliği arttıkça horlama dediğimiz bir titreşim meydana geliyor. Uykunun derinliği arttığında teneffüs durup beyne giden oksijen azalıyor. Horlama sonrası nefeste durma meydana geliyor. Nefesin durması kalbin dinlenmesini bozuyor. Tansiyonu tetikliyor. Teneffüs yolunu da zayıflattığı için uyku apnesi olanlarda koronavirüsün çok ağır geçtiğini biliyoruz” biçiminde konuştu.
ANTRENMAN RİSKİ AZALTIYOR
- Kovid-19’a yakalanmadan evvel uyku apnesinin tedbirinin alınması gerektiğini kaydeden Akkoyunlu şöyle devam etti: “Uyku apnesi sendromunda tedavi seçenekleri çok farklı. Hastalığın yüküne nazaran devam ediyor. Bütün hastalarda antrenmanı öneriyoruz. Diyet yaparak hasta yüzde on kilo verdiği vakit yüzde yirmi uyku apnesi azalmış oluyor. Ya hastalıktan kurtuluyorsunuz ya da hastalığın tesiri azalmış oluyor.”
Ayşe Mine Alioğlu