Global boyutta güç sorunu yaşanırken, hatırlanan raporlar ülkelerin önünü görmesi açısından değerli rol oynuyor.
Global doğalgaz piyasalarında talebi düşürecek güçlü siyasetler uygulanmaması halinde arz eksikliğinin orta vadede kaygı yaratabileceği öngörülüyor.
Milletlerarası Güç Ajansı’nın (IEA) Doğal Gaz Piyasası- 2022 Birinci Çeyrek Raporu’na nazaran, geçen yıl salgın kısıtlamaları sonrası ekonomilerdeki süratli güzelleşme ve çok hava olayları sonucu global tabiat gaz tüketimi bir evvelki yıla nazaran yüzde 4,6 artarak 4,1 milyar metreküpe ulaştı.
ARZ TALEBE YETİŞEMEDİ
Doğalgaz arzının talepteki büyümeye yetişememesi sonucunda Avrupa’da spot gaz fiyatları 2020’ye nazaran 5 kat, ABD’de 2 kat ve Asya’da spot sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) fiyatları 4 kat arttı.
ÜRETİM KISILDI
Yüksek doğalgaz fiyatları bilhassa sanayi tüketicilerinin alternatif yakıtlara geçmesine, üretimlerini kısma yahut büsbütün durdurmasına yol açtı.
BORU SINIRLARIYLA YAPILAN DOĞALGAZ TİCARETİ BÜYÜDÜ
Artan doğalgaz tüketiminin tesiriyle 2021’de global doğalgaz ticareti bir evvelki yıla nazaran yüzde 9 artışla (81 milyar metreküp) rekor düzeye ulaştı. Boru çizgileriyle yapılan doğalgaz ticareti bu periyotta yüzde 12 büyüdü ve global gaz ticaretindeki artışın yüzde 65’ini oluşturdu.
Avrupa’nın boru sınırlarıyla gaz ithalatı yüzde 11 artış gösterirken, kıtaya Norveç, Kuzey Afrika ve Azerbaycan’dan boru çizgileriyle gelen gaz sırasıyla yüzde 5, yüzde 50 ve yüzde 20 yükseldi.
RUSYA’NIN AVRUPA’YA GAZ İHRACATI TÜRKİYE ÜZERİNDEN GERÇEKLEŞTİ
Rusya’nın Avrupa’ya gaz ihracatı ise geçen yıl 2020’ye nazaran yüzde 4 arttı ve bu ihracatın büyük bir kısmı Türkiye üzerinden gerçekleşti.
Global LNG ticareti geçen yıl yüzde 6 büyürken, Çin Japonya’yı da geride bırakarak birinci sefer dünyanın en büyük LNG ithalatçısı oldu.
LNG PROJELERİNİN YÜZDE 45’İNDE GECİKME YAŞANDI
Geçen yıl boru sınırı ve LNG projelerinde salgın kaynaklı aksamalara bağlı olarak ortaya çıkan arz eksikliğinin, global doğal gaz talebini baskılayacak güçlü siyasetler uygulanmaması halinde orta vadede telaş yaratabileceği öngörülüyor.
Bilhassa üretim kademesinde olan yaklaşık 190 milyar metreküplük gaz sıvılaştırma kapasitesinin yüzde 45’inin tamamlanmasının ortalama 14 ay gecikebileceği hesaplanıyor.
Bu kapsamda, projelerdeki aksamaların gelecek birkaç yıl arzı kısıtlayacağı varsayım ediliyor.