Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Ocak ayına ait enflasyon oranı 3 Şubat günü saat 10:00’da açıklanacak. Aralık tüketici enflasyonu yıllık yüzde 36,08, aylık yüzde 13,58 artış gösterirken birtakım varsayımlar Ocak ayı enflasyon oranı için yıllık bazda yüzde 50’yi aşacağı istikametinde. Yapılan son tahlillere nazaran yükselen güç maliyetleri ve vergi artışının maliyetlere ek yükler getirmesi enflasyon artışının sürmesine neden olacak.
Enflasyon oranı her ay vatandaşlar tarafından telaş içerisinde bekleniyor. Enflasyon oranı kestiriminde bulunan uzmanların belirttiği sayılar yüzde 40 ila yüzde 52,19 ortasında değişiyor.
ENFLASYON ORANI NE VAKİT AÇIKLANACAK?
Ocak ayı enflasyon TÜİK tarafından 3 Şubat 2022 Perşembe günü duyurulacak. Saat 10:00’da bilgilerin açıklanması bekleniyor.
ENFLASYON ORANI BEKLENTİSİ KAÇ?
Reuters anketine nazaran, enflasyonun son 20 yılın doruğuna yükselmesi bekleniyor. TL’nin birikimli kıymet kayıpları, taban fiyat artırımı ve artan güç fiyatları ile birlikte TÜFE’nin ocak ayında neredeyse 20 yılın tepesi olan yüzde 46,68’e yükselmesi bekleniyor.
Reuters’ın 17 iştirakçiyle gerçekleştirdiği ankette ocak ayı için yıllık enflasyon varsayımları yüzde 40 ila yüzde 52,19 ortasında değişti. TÜFE en son Nisan 2002 devrinde yüzde 52,7 artış kaydetmişti. Aylık enflasyonun ise yüzde 9,80 düzeyinde gerçekleşmesi beklenirken varsayımlar yüzde 6.9 ila yüzde 13.72 bandında yer aldı.
Reuters anketinde 2022 yılsonu enflasyon kestirim medyanı ise yüzde 35 düzeyinde oluştu. Kestirimler yüzde 27,60 ila yüzde 42 bandında yer aldı.
ENFLASYON ORANLARI YÜKSELECEK Mİ?
Foreks anketinde ocak ayı enflasyonuna ait medyan varsayım 19 ekonomist ile düzenlediği ankete nazaran, TÜFE’de Ocak ayı ortalama iddia yüzde 9,86 artış olurken, yıllık datada ise medyan varsayım yüzde 46,95, ortalama yüzde 47,01 olarak gerçekleşti.
TÜFE’de aylık en yüksek ve en düşük artış beklentileri sırasıyla yüzde 13,72 ve yüzde 6,52 formunda oluşurken, yıllık kestirimler tıpkı sıralama ile yüzde 52,19 ve yüzde 42,56 oldu.
ENFLASYON ORANLARI ARTAR MI?
Bloomberg anketinde medyan beklenti ocak ayında tüketici fiyatlarının aylık yüzde 9,4, yıllık ise yüzde 45,5 düzeyinde artması istikametinde gerçekleşti.
25 kurumun iştirakiyle gerçekleştirilen ankette ocak ayı enflasyonu için en düşük beklenti aylık yüzde 5,8, en yüksek beklenti yüzde 13,72 olarak kaydedildi.
Ankette “Yıl içinde tepe hangi ay ve hangi düzeyde görülür?” sorusuna cevap veren 20 kurumun medyan beklentisi yüzde 55 oldu. Bu soruya karşılık olarak en düşük tepe kestirimi yüzde 45, en yüksek tepe kestirimi ise yüzde 62,2 düzeyinde belirlendi. İştirakçilerin doruğun ne vakit görüleceğine ait beklentilerinin dağılımında çoğunluk Mayıs ayına işaret etti.
Yıl sonu enflasyon kestirimi ise 21 kurumun iştirakiyle yüzde 32,85 düzeyinde kaydedildi. Bu bilgiye ait en düşük kestirim yüzde 22, en yüksek iddia ise yüzde 37 oldu.
YATIRIM KURULUŞLARINDAN İDDİALAR
Gedik Yatırım tarafından yayınlanan bültene nazaran yıllık enflasyonun ocak ayında yüzde 46,70 düzeyine çıkacağı öngörülürken, HSBC Portföy Başekonomisti İbrahim Aksoy tarafından yayımlanan yatırım bülteninde ocakta yıllık enflasyonun yüzde 48,7’ye ulaşacağı istikametinde varsayımda bulunuldu.
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan ise Reuters’a yaptığı değerlendirmede siyaset faizinin arttırılmayacağı varsayımıyla önümüzdeki periyotta enflasyon düzeyinin gerçek faizi eksi bölgeye itmeye devam edeceğini belirtti. Erkan “Enflasyonun yıl içinde yüzde 50’yi aşacağını öngörüyoruz. Şubat ve Mart ayında yüksek gerçekleşen enflasyonun akabinde tepe noktasının Mayıs ayında olabileceğini düşünüyoruz” dedi.
ENFLASYON ÖNCESİ LİDER DEĞİŞİMİ
Piyasanın ve vatandaşın gözü enflasyon rakamlarındayken TÜİK Lideri Sait Erdal Dinçer’in enflasyon açıklanacağı hafta misyondan alınması bu periyotta en çok dikkat çeken gelişme yaşandı. Hafta sonu Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Lideri Prof. Dr. Sait Erdal Dinçer, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından vazifeden alındı.
Son devirde TÜİK’in açıkladığı enflasyon dataları de tartışma konusu olmuş, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun TÜİK binasına gitmesi ve içeri alınmaması kamoyu gündemine oturmuştu.
ARTIRIMLAR MALİYETLERE BASKI YAPIYOR
Tahlillere nazaran, artan güç maliyetleri ve vergi artırımları ile 2021 yılı sonunda yaşanan finansal dalgalanmanın maliyetlere ek yükler getirmesi enflasyondaki artışın sürmesine sebep olacak.
Geçtiğimiz yıl Merkez Bankası’nın toplamda 500 baz puan faiz indirimi yaparak siyaset faizini yüzde 14’e çekmesi sonrası Türk lirası yıl içinde yüzde 44 bedel kaybetmişti. Bu kur şoku pek çok üreticinin maliyetlerinde fahiş artışlara sebep oldu.
Ayrıyeten 2022 Ocak ayında değişik abone kümeleri için elektrik tarifelerinde yüzde 52 ile yüzde 125 ortasında, doğalgazda ise yüzde 15 ile 50 ortasında değişen oranlarda artışa gidildi. Ayrıyeten akaryakıt fiyatlarına da daima artırım gelmeye devam ediyor.
Bunun yanında taban fiyat yüzde 50 düzeyinde arttırılırken sigara ve alkol kümesinden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) yüzde 47 artırıldı.
ÖNCÜ BİLGİLERDE BÜYÜK ARTIŞ
Enflasyonun öncü dataları kabul edilen İstanbul Ticaret Odası İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi bir evvelki aya nazaran yüzde 13,78, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 50,91 arttı. Buna nazaran, İstanbul’da 2002 yılından bu yana en yüksek yıllık enflasyon kaydedildi.
Bir diğer öncü bilgi olan Türk-İş açlık ve yoksulluk hududu araştırmasındaki sonuçlar da tüketici fiyatlarındaki artışa dikkat çekti. Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken taban harcama fiyatı bir evvelki aya nazaran rekor bir artışla yüzde 25,75 oranında gerçekleşti. Besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı ise yüzde 54,96 oldu.